Om je spijsvertering te ondersteunen, je cellen te beschermen en je immuunsysteem te helpen
In zekere zin is het onmogelijk om te bepalen welke soorten fruit het gezondst zijn. Er is zoveel variatie in fruit. Ook zijn er verschillende soorten voor verschillende redenen heilzaam. Van de anti-oxidantenbom de bosbes tot de vezelrijke appels of de ananas met zijn hoge vitamine C-gehalte: allerlei soorten fruit kunnen onze diëten, onze levens en ons humeur verbeteren.
Toch gaan we in deze blog een paar van de opvallendste gezondheidsboosters langs. We hebben een aantal favoriete voedingsexperts en de laatste ontwikkelingen in de wetenschap geraadpleegd voor hun inzichten. Wat maakt bepaalde soorten fruit nu zo gezond? Hier bieden we jou een overzicht, om je volgende bezoekje aan de biologische groenteboer wat te vergemakkelijken. We kijken daarbij naar verschillende eigenschappen, zoals het beschermen van je cellen, ondersteunen van je spijsvertering en bijdragen aan een goede weerstand. Lees met ons mee en leer welke soorten fruit jouw leven en gezondheid verder kunnen verrijken.
Wat maakt fruit gezond?
Voordat we je meenemen in onze lijst van de gezondste soorten fruit, willen we je een eindje op weg helpen om ook zelf gefundeerde keuzes te maken. Wat zijn de eigenschappen die sommige soorten fruit gezonder maken dan anderen?
1. Vezels: ja, suikers: nee
Over het algemeen is het goed om soorten te kiezen met hoge vezelgehaltes en niet al te veel suiker, zegt diëtiste Jessica Cording [1]. Bovendien adviseert zij dat fruit het beste kan worden genoten in combinatie met een gebalanceerde maaltijd of snack die ook eiwitten en vetten bevat.
Vezels zijn belangrijke voedingsstoffen. Appels, bananen, frambozen en mango’s hebben allemaal hoge gehaltes aan vezels. Bessen hebben in het algemeen een laag suikergehalte en een hoog vezelgehalte en zijn dus doorgaans een uitstekende keuze.
2. Kleur: hoe dieper, hoe beter
De kleur van fruit geeft aan welke soorten antioxidanten en fytonutriënten het bevat. Abrikozen bevatten bètacaroteen; watermeloen en guave het rode lycopeen. Het paarse anthocyanine vinden we terug in bramen, kersen en bosbessen en het groene chlorofyl bevindt zich in kiwi’s.
In zachte vruchten met schil of omhulsel, zoals abrikozen, kersen en bosbessen bevindt het grootste gedeelte van deze voedingsstoffen zich in de schil. De schil is namelijk het beschermlaagje van de vrucht, waar deze fytonutriënten als een natuurlijke bescherming functioneren tegen bijvoorbeeld uv-licht. In het algemeen geldt: hoe dieper de kleur, hoe hoger de hoeveelheid antioxidanten en hoe gezonder de vrucht.
3. Ga voor zuur
Juist die vruchten die een beetje een scherpe, wrange of zure smaak hebben zijn vaak de beste vrienden voor je gezondheid. Denk aan de wrangheid van de granaatappel, het zure en bittere van de grapefruit en het opwekkende zuurtje van een framboos. Volgens Mindbodygreen zou je deze zuurheid kunnen zien als een beschermingsmethode van de vrucht zodat de potente voedingsstoffen in de vrucht niet door elk willekeurig dier naar binnen geschrokt worden. [2]
4. Variety is the spice of life
Ook al bieden we je hier een lijstje van 10, houd in gedachte dat volgens vele voedingsexperts variatie uiteindelijk het allerbelangrijkst is [3]. Elke fruitsoort bevat weer andere antioxidanten en verschillende soorten vezels. Laat je dus niet vastpinnen op je standaard voorkeuren, maar leef je uit, rouleer en varieer. Dit lijstje is voornamelijk bedoeld als een houvast en een richtingaanwijzer, maar veel vruchten die er niet opstaan, hoef je zeker niet te vergeten.
Wat zijn de gezondste soorten fruit?
Ondanks wat we hierboven schreven over het belang van variatie en afwisseling, willen we toch een overzicht creëren van welke soorten fruit nou echt boven het maaiveld uitsteken. We hopen dat dit lijstje je een eindje op weg helpt bij het kiezen van de meest veelbelovende fruitsoorten om elke dag jouw gezondheid te ondersteunen.
1. Bosbessen
Op bijna elk lijstje van gezonde fruitsoorten die op het internet te vinden is, prijkt de bosbes ergens van bovenaan. In de cultuur van bepaalde Native American stammen werd de bosbes al gezien als een speciale plant: een geschenk van de Grote Geest om bij te dragen aan onze algehele gezondheid. Ook in de hedendaagse wetenschap wordt erkend dat de bosbes één van de meest heilzame toevoegingen kan zijn aan je dieet. Als je hierbij denkt aan de tip die je hierboven leest, weet je dat de zuurdere kleine wilde bosbes je beste keuze is: deze is zuurder en donkerder van kleur en dus nóg voller met antioxidanten.
Het kleine besje bevat veel antioxidanten en fytonutriënten en bevat bovendien grote hoeveelheden vitamine K en Mangaan. Van alle soorten fruit bevatten bessen per gram de meeste vezels: met 8 gram per kopje zit je op een derde van je dagelijkse vezelbehoefte.
Bosbes is bovendien heerlijk multi-inzetbaar: gebruik hem voor een zoet accent in je salade, verwerk hem in baksels of sapjes of eet hem rauw in je yoghurt of uit het vuistje.
2. Grapefruit
Ook de grapefruit prijkt hoog op vele lijstjes. Net als andere citrusvruchten heeft de vrucht een hoog vitamine C-gehalte en is daarbij een ideale partner ter ondersteuning van het immuunsysteem. Bovendien helpt vitamine C je lichaam bij het wegvangen van vrije radicalen en ondersteunt het je energieniveau.
Hoewel bij citrusvruchten het vruchtvlees de meeste vitamines en mineralen bevat, zit de schil vaak vol met andere fytonutriënten en vezels. Als je een sapje maakt met grapefruit of een andere citrusvrucht, kan je de schil dus best mee sappen!
3. Cranberries
Het verhaal gaat dat in 1845 een schip een vat met cranberries verloor, dat vervolgens aanspoelde op Terschelling. Een strandjutter dacht verblijd te worden met een kostbaar vat wijn, maar toen hij erachter kwam dat het vat alleen bessen bevat liet hij het achter, zodat het besje zich over heel het eiland kon verspreiden.
Als die jutter toch eens had geweten wat hij misliep! De cranberry is waardevol op voedingsgebied, vol met vitamines en mineralen. Zo zit het beste vol met vitamine C. Deze vitamine helpt onder andere bij de bescherming van ons lichaam en zorgt mede voor een goede weerstand. Bovendien helpt vitamine C je huid gezond te houden en bevordert het de opname van ijzer uit je voeding.
4. Gojibessen
Gojibessen zijn de afgelopen jaren terecht opgenomen in de rangen van de superfoods.
Het kleine rode besje, eigenlijk familie van de tomaat, wordt in de Chinese kruidenkunde al eeuwen gebruikt om z’n bijzondere kwaliteiten. Het besje kan je algehele gezondheid op verschillende manieren ondersteunen en bijdragen aan het behoud van een vitaal en fit lichaam.
Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat de gojibes door het hoge calciumgehalte ook bijdraagt aan het behoud van een gezonde spijsvertering. Onderzoek zoomt ook in op het uitgebreide palet van antioxidanten in gojibessen, dat gezamenlijk een belangrijk ondersteunend effect kan hebben bij de bescherming van je lichaam tegen oxidatieve schade [4].
5. Frambozen
Nou vooruit, nog een besje. Inmiddels is duidelijk dat de rode en paarse bessen bijna allemaal bij de meest gezonde fruitsoorten behoren. Neem bijvoorbeeld de framboos. Frambozen zijn, net zoals veel andere wilde bessen, vezelrijk, suikerarm, rijk aan antioxidanten en zitten ook nog eens vol met vitamines en mineralen.
Naast de aardbei en de granaatappel is de framboos de enige voedselbron van de fytonutriëntengroep ellagitannines. Deze complexe moleculen worden ook aangetroffen in enkele planten die in de Chinese kruidenkunde worden gebruikt.
Een speciaal exemplaar is de zwarte framboos. Weet je nog wat je hierboven las over ‘hoe dieper de kleur, hoe gezonder de vrucht’? Een zwarte (eigenlijk heel donkerpaarse) framboos bevat een unieke hoeveelheid antioxidanten die samen een potent middel lijken bij de bescherming tegen schade aan cellen en weefsels.
6. Granaatappel
Granaatappel is nog zo’n indrukwekkend dieprode vrucht. Volgens traditionele genezing culturen hebben planten vaak een heilzaam effect op de organen waar ze op lijken. Misschien is het dan niet zo verwonderlijk dat de glimmende bloedrode granaatappel door het hoge vitamine B6 gehalte bijdraagt aan de aanmaak van rode bloedcellen.
Bovendien bevat granaatappel meer antioxidanten en fytonutriënten dan groene thee en rode wijn, waaronder de geprezen anthocyaninen, ellagitannines, and hydrolyseerbare tannines.
7. Wilde vlierbes
De vlierbes is de enige fruitsoort op dit lijstje die je niet rauw kunt eten, omdat er giftige stoffen in het pitje zitten. Wel gebruiken wij hem in kleine hoeveelheden in ons immuuniteitsboostende shotje Protect: tijdens het sappen blijft de pit achter in het filter van de slowjuicer.
Ondanks het feit dat een aantal onderdelen van de vlierbessenstruik giftig zijn, wordt de plant al vele millennia beschouwd als zeer gezond. De vlier werd altijd in contact gebracht met een bepaalde vrouwelijke natuurgeest, en er werd gezegd dat als je op midzomernacht onder de vlier slaapt, de feeën je te vriend zullen zijn. De vlierbloesems bevatten een hele reeks bijzondere fytonutriënten en worden gebruik voor heerlijke limonades en bloemenwijn. Tevens bevatten de zwarte vlierbesjes hoge hoeveelheden vitamine C, wat je immuunsysteem ondersteunt.
8. Duindoornbes
Net als de vlierbes is ook de wilde duindoornbes in ruime hoeveelheden verkrijgbaar in de Nederlandse natuur. Met name in gebieden met zandgrond, zoals de waddeneilanden, de Veluwe en de kuststreek, kan je de stekelige plant met de feloranje besjes vinden. De besjes zijn waterig, héél zuur en groeien met duizenden per plant.
Die zuurheid heeft duindoorn te danken aan z’n hoge vitamine C-gehalte. Het besje heeft een indrukwekkende lijst aan goede kwaliteiten, zoals het ondersteunen van je immuunsysteem en bijdragen aan de conditie van je bloedvaten. Daarbij helpt vitamine C je cellen beschermen tegen oxidatieve schade en draagt het bij aan de conditie van je huid.
9. Appel
De appel lijkt naast al deze kostbare besjes misschien een wat saaie vrucht. Toch heeft de appel veel te bieden, niet in het minste het feit dat hij zeer goed vervoerbaar en bewaarbaar is. Dit draagt namelijk bij aan het feit dat je appel vrijwel het gehele jaar kan eten zonder dat daar buitensporig veel milieukosten worden gemaakt voor vervoer of opslag en zonder dat er chemische conserveermiddelen aan te pas hoeven te komen.
De appel bevat de vezel pectine, een unieke vezelsoort [5]. Pectine vindt je vooral in de schil, dus bij het drinken van appelsap kan je dus het beste de schil meesappen!
10. Meidoornbes
De meidoornbes is ook weer een beetje een apart geval op dit lijstje. Hoewel het vruchtje in de vroege herfst overal in Europa en Amerika te vinden is, weet bijna niemand van z’n gezonde eigenschappen. Zelfs in de populaire lijstjes van superfood zie je de meidoorn zelden pronken. Toch is het een krachtig besje: het bevat veel vitamine C, waardoor het onder andere helpt om je bloedvaten gezond te houden en bijdraagt aan het behoud van een goede weerstand.
Daarnaast is meidoorn al vele generaties lang een lieveling van traditionele kruidkundigen en sjamanen. En, in tegenstelling tot de peperdure framboos en granaatappel vind je dit hartelijke besje in grote hoeveelheden gratis langs de weg! De meidoorn is familie van de appel en het ‘besje’ is dus eigenlijk eerder een heel klein appeltje en zo smaakt het ook. Je kan de appeltjes rauw eten of drogen en daar thee van maken.
Conclusie
Je wist natuurlijk al dat het goed is om veel fruit te eten. Hopelijk heeft dit artikel je nog verder geïnspireerd door de rijkdom en variatie die moeder natuur te bieden heeft. Van het kostbare granaatappelpitje tot de alom bekende appel en van het exotische gojibesje tot de vlierbes uit je achtertuin: al deze soorten zijn toppers om je dagelijkse bak yoghurt, lunchtrommel of sapje mee te verrijken.